Tại Việt Nam có nghề làm thám tử tư không?

Hiện nay, chưa có bất kỳ văn bản quy phạm pháp luật nào giải thích rõ về thuật ngữ “thám tử tư”.

Tuy nhiên trên thực tế, thám tử tư có thể hiểu là người làm công việc điều tra, thu thập thông tin, theo dõi, giám sát các cá nhân hoặc sự việc theo yêu cầu của khách hang, thường là cá nhân hoặc tổ chức tư nhân không thuộc cơ quan công an hay tổ chức nhà nước.

Căn cứ theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg, dịch vụ thám tử tư được ghi nhận như một ngành nghề kinh doanh, và thuộc nhóm “Dịch vụ điều tra và thám tử”, gồm hoạt động của tất cả các thám tử tư nhân với mục đích điều tra và loại khách hàng phù hợp với quy định.

Như vậy, tại Việt Nam có nghề làm thám tử tư.

Tại Việt Nam có nghề làm thám tử tư hay không; Có được phép kinh doanh dịch vụ thám tử tư hay không (Ảnh minh họa – Nguồn từ internet)

2. Có được phép kinh doanh dịch vụ thám tử tư không?

Căn cứ theo quy định của Điều 6 Luật Đầu tư 2020 thì dịch vụ thám tử tư  không nằm trong danh mục các ngành nghề cấm kinh doanh.

Ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh

1. Cấm các hoạt động đầu tư kinh doanh sau đây:

a) Kinh doanh các chất ma túy quy định tại Phụ lục I của Luật này;

b) Kinh doanh các loại hóa chất, khoáng vật quy định tại Phụ lục II của Luật này;

c) Kinh doanh mẫu vật các loài thực vật, động vật hoang dã có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên quy định tại Phụ lục I của Công ước về buôn bán quốc tế các loài thực vật, động vật hoang dã nguy cấp; mẫu vật các loài thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm Nhóm I có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên quy định tại Phụ lục III của Luật này;

d) Kinh doanh mại dâm;

đ) Mua, bán người, mô, xác, bộ phận cơ thể người, bào thai người;

e) Hoạt động kinh doanh liên quan đến sinh sản vô tính trên người;

g) Kinh doanh pháo nổ;

h) Kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

2. Việc sản xuất, sử dụng sản phẩm quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều này trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, sản xuất dược phẩm, điều tra tội phạm, bảo vệ quốc phòng, an ninh thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Theo đó, thì dịch vụ thám tử tư  không nằm trong danh mục các ngành nghề cấm kinh doanh theo quy định được nêu trên.

Đồng thời, căn cứ theo quy định tại Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg thám tử tư thuộc hệ thống ngành kinh tế Việt Nam với mã ngành 803 – 8030 – 80300 nằm trong nhóm các hoạt động điều tra bảo vệ an toàn.

Nhóm này gồm dịch vụ điều tra và thám tử. Các hoạt động của tất cả các thám tử tư nhân, thuộc các loại khách hàng hoặc mục đích điều tra đều nằm trong nhóm này. Dịch vụ thám tử tư được ghi nhận như một ngành nghề kinh doanh và thuộc hệ thống ngành kinh tế Việt Nam, nằm trong nhóm Dịch vụ điều tra.

Như vậy, có thể thấy, hiện nay pháp luật vẫn cho phép kinh doanh dịch vụ thám tử tư vậy nên được phép kinh doanh dịch vụ thám tử tư

Tuy nhiên, theo Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015, quyền riêng tư của cá nhân, bí mật gia đình, đời sống cá nhân là bất khả xâm phạm và được bảo vệ bởi hệ thống pháp luật.

Cho thấy, việc thu thập, cung cấp và sử dụng thông tin cá nhân, riêng tư của một người phải được người đó đồng ý nếu không, thì sẽ bị coi là vi phạm pháp luật.

Như vậy, nghề làm thám tử tử dù là nhóm ngành nghề hợp pháp tuy nhiên cần tránh xâm phạm đến các quyền riêng tư của người khác, tránh vi phạm pháp luật.

3. Dịch vụ thám tử tư có phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện hay không?

Căn cứ theo Phụ lục IV Luật Đầu tư 2020, dịch vụ thám tử tư không nằm trong Danh mục các ngành nghề có điều kiện khi đầu tư, kinh doanh.

Như vậy, dịch vụ thám tử tư không phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Tuy nhiên những cá nhân, tổ chức kinh doanh dịch vụ này cần đảm bảo không hoạt động trái pháp luật như xâm phạm đến lợi ích của quốc gia, nhà nước, quyền riêng tư, đời sống riêng tư, bí mật gia đình của cá nhân, tổ chức khác.

Việc thu thập, và sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý.